Testuinguru desberdinetan zehar aldian-aldian eta sistematikoki mugitzeak testuinguru bakoitzak eskaintzen duen jakinduria-multzoan sakontzeko aukera ematen dio ikasleari. Ikastea unean uneko kontzeptu-eskemaren mendean dago. Jarduera berean denbora-tarte handiz lan egin ahal izatearen ondorioz, garapen handiagoko kontzeptu-eskemen bidez ekiten zaie gaiei, eskema horiek bilakaera progresiboa izan dute eta. Egonkorra izateak ez du esan nahi itxia izatea, monotonoa eta beraz sormenik gabea izatea, zeharo kontrakoa baizik. Hezkuntza-sentsibilitatearen etengabeko garapena eskatzen du, sortzen diren egoera pertsonalak eta gizarte harremanak antzemateko eta sormena garatzeko, prozesuak errazteko esku-hartzearekin batera. Ez dira testuinguru estatikoak, baizik eta sistemikoak eta elkarrekintzazkoak.

OIA (Ondarreta Ikastetxeko Aldizkaria) metodologikoki eragile gisa hartutako tresna edo jarduera bat da, oinarrian ikasleen interesak, jolasa eta helduen mundua antzeratzea baititu. Eta jomuga bat da, gai guztien curriculumean proposatutako jarduerek egunkaria baitute abiapuntua eta zergatia. Telebista, irrati eta liburutegiarekin batera, OIA ikasle jardueraren ardatza edo hauspoa da.

Helburuak:

• Gure kultur izaera islatzen eta haratago eramaten duten kazetaritzako testuak lantzea, lengoaia eta baliabide informatikoei bide emanez.
• Kritikarako gaitasuna, lana antolatu eta koordinatzeko gaitasuna garatzea, gizartea zerbitzatzeko modu gisa.
• Lana eratu eta planifikatzea.
• Albisteak kritikoki baloratzea.
• Lankideen lanak ikuskatu eta baloratzea.
• Kazetaritzako testu ezberdinak (editoriala, inkesta, elkarrizketa, kritika, kultur agenda…) lantzea, horien ezaugarriak kontuan hartuta.
• Erabiltzen diren informatika programak ezagutzea (testu prozesadorea, maketagintza, eta abar ).
• Arau ortografikoek, hizkuntzaren zuzentasunak eta lanaren estetikak duten garrantziaz jabetzea eta hori barneratzea.
• Egindako lanaren gainean hausnartzeko denbora hartzea.
• Jarduera gizartea zerbitzatzeko modu gisa hartzea.
• Laguntza behar duen edonorekin lan egitea.
• Materiala ordenatu eta zaintzeaz arduratzea.
• Hizkuntza aniztasuna gertutik bizitzea.

TESTULIBURUA EZ DA OINARRIZKO ERREFERENTZIA GISA ERABILTZEN

• Testuliburua hainbat baliabideetako bat da eta, horrela hartuta, bere ekarpenak izan ditzake baina oinarrizko erreferentzia gisa erabiliz gero, mugatu egiten du.

• Ez du jarduera egonkorrik proposatzen, ez eta programaren gainontzekoaren jarduera osagarririk ere. Edukiei aldi baterako tratamendua ematen zaie, ez da ziklikoa. Une batean ikasi den hura behin betiko ikasitzat jotzen da. Normalki, gai horretara ez da sistematikoki itzultzen.

• Ez da interesetatik edota gaiak elkarlotuta dauden bizi-egoeretatik abiatzen, zioa eta xedea falta zaie; hau da, zergatia.

• Informazio iturriak mugatzen ditu. Bizitzan zehar ez duzu iturri bakar batetik edaten; mundua ulertzeko ez duzu eskema bat soilik erabiltzen. Testuliburua tresna itxia, ereduzkoa, izan daiteke, ikasleen eta irakasleen ardatz bihur daitekeen protagonista.

• Liburuak, helburua nagusia merkatuko interesak asetzea duten argitaletxeek egiten dituzte eta interes horiek, sarritan, hezkuntza-interesen gainetik egoten dira.

• Segidakotasun logikoa eta ordenatua erakusten badu ere, testuliburuak ez du ematen hautaketa eta sintesi-gaitasuna garatzeko biderik; izen ere, egina baitago, eta askotan ez da bat etortzen ikasle bakoitzak momentu jakin batean bizi duen ikasketa-unearekin.

• Liburuak zer dioen, hori da balio duena. Ez du ematen bakoitzaren gaitasun kritikoa garatzeko aukerarik, ezin da aurreratze-faktore gisa erabili.

• Nortasunaren eta gizarte harremanen garapenarekin lotutako edukien gainetik, eduki kontzeptualak nagusitzen dira normalean.

• Testuliburu batean garbi dago zer lantzen den, paperean adierazita baitago. Baina testuinguruan, alor zabalagoa denez, lantzen den guztia ez da ikusten. Oro har, ezagutzen den hura baloratzen da eta horrek, irakasleen zein familien prestakuntza lana dakar berarekin.

• Batetik, bere alde ona du, dena egina ematen baitu; baina, beste aldetik itolarria sortzen du, ezin izango ote den guztiz bukatu edota ikasle guztiak ezin izango ote diren iritsi liburuak proposatzen dituen helburuetara. Menpekotasun gurpila sortzen du eta gurpil horretatik irten nahi izanez gero, hau da, taldearen, norbanakoen edota unean-uneko premiei egokitu nahi izanez gero, irakaslegoak sekulako ahaleginak egin behar ditu material osagarriak bilatzen edota bere programa propioa sortzeko baliabideak topatzen.

• Irakaslego mota jakin bat sortzen du, prozesuaren barruan zuzendari edo protagonista bilakatzeko joera hartzen duen irakaslegoa, talde osoarentzako diskurtso bakar bat errepikatzen duena.

• Egokitzapen kurrikularrak egin eta martxan jartzeko biderik ez du ematen.

• Ikasleek ez dute ezer hautatzen, ez dute aukerarik egiten, lan mota jakin batera baldintzatuta daude.

• Testuliburu bakar batek mugatu egiten du, erritmo jakin bat ezartzen du, bakoitzarena zein den begiratu gabe. Batzuen makina behartu eta beste batzuen lana eskas uzten du.

• Egunero gehiegizko pisua eramateak fisikoki eragiten du.

• Familiek segurtasuna eta kontrola eskatzen diote testuliburuari.

• Familiarentzako zama ekonomikoa dakar.

Irratiko teknikariak 2. zikloko bi geletako bi ikasle izaten dira. Bat, 3. mailakoa, eta bestea, 4. mailakoa.
Egun osoz aritzen dira. Txandak katean egiten dira. Hala, goizean egon den ikasleak arratsaldean iristen den ikasleari irakasten dio.

Irratian hasten denak teknikari lana egiten du, eta besteak –irakasle lana egiten duenak– kontrolatzaile-lana.

Teknikaria alde teknikoaz arduratzen da. Soinu-mahaian egiten du lana: bolumena doitzen eta musika egokia jartzen (programa tartean edo isiluneetan).

Kontrolatzailea irratiko funtzionamendu orokorraz arduratzen da. Egunean zehar egiten diren programen izenak eta egileak apuntatzen ditu kontrol-fitxan (Ikus eranskina 8). Ordu berean programa bat baino gehiago iristen bada, txanda ere ematen du. Aurreko arratsaldean edo goizean lanean aritu denez, teknikariari lagunduko dio bere lana betetzen.

Egunaren bukaeran balorazioa egin behar dute balorazio-fitxan.

Musika ordenagailuaren bidez jartzen dute; horretarako, iTunes programa erabiliko dute.

Irratira inor ez badator, prentsan argitaratutako idazlan batzuk irakurriko dituzte. Orokorrean ziurtatu behar dute hamabost minutuz behin programa bat emititzen dela.

Helburuak:

  Planifikatzeko gaitasuna garatzea.

  Kritika garatzea.

  Informatikaren balioa aurkitzea eta bere aukeretara irekitzea.

  “Hemen eta orain”-arekin konektatzea.

  Eskola-komunitatea gizarte antolatutzat hartu eta haren egiturak eskola-kolektibitatearen zerbitzura jartzea.

  Mundu hurbileko gertaerak albiste bihurtzea.

  Ikasleei begiak zabaltzea eta gizarte ireki eta anitzari begira jartzea; hau da, ikuspegi zabaleko gizarterantz apurka gerturatzea.

Telebista gure Sisteman

Ondarretako telebista ez da grabatze, filmatze edo editatze teknikak ikasteko tailer huts bat, beste jardueretatik aparte dagoen bat. Ikasleek departamentuetan egiten dituzten jardueretarako irteera bat da, are gehiago, jarduera horietarako motibazio bat da, ikasleek adierazi eta erakutsi nahi dituzten lan asko egiten baitituzte bertan. Matematikarekin hasi eta plastikaraino iritsiz, hizkuntz euskarria duten eta bere ikaskideen aurrean kamera bidez aurkez daitezkeen bestelako lan guztiak tartean direla. >br> Edozein telebista-programaren sorburua liburutegian, mediotekan, bizi izandako esperientzia batean, norberaren literatur lan original batean… egon daiteke. Gizartean bezala, Ondarretako telebistak komunikatzeko balio du, batzuek burututako sortze lana besteen jakin-minarekin lotzeko.

Nola antolatzen gara?

Ondarreta estudiora joaten bagara bi haur ikusiko ditugu eta, helduen gisara, lan bat, besteei eskaintzeko zerbitzu bat egiteko prest daude. Egun horretan, departamentuetan gauzatuz joan diren jarduera horiek guztiak grabatzeari ekingo diote.
Kameralariak binaka aritzen dira, egunero-egunero txandakatuz astean zehar. Funtzionamendu teknikoari buruzko irakaskuntza lan zehatza kamerek berek egiten dute, dakitena elkarri erakusten baitiote kate bati jarraiki.
Kameretara eta estudiora itzuliz, ikusten dugu programazio-ordutegiaren arabera ziklo eta departamentu desberdinetako ikasle-talde desberdinak iristen direla. Programak zuzenean ematen dira, eta aldi berean grabatu egiten dira, hain zuzen programa egin dutenek berek ikusi ahal izan ditzaten egoki irizten diotenean.
Era askotako programak daude, informatiboak, erakusketak, sketch bat, lehiaketak, salmentak, laborategian eginiko esperimentuak… Badirudi Hizkuntza, Natura, Gizarte, Ingeles eta bestelako departamentuak produktoreak direla, eta baliabide komun bat (estudioa) erabiltzen dutela egin duten lana emititzeko. Estudioan egin ezin daitezkeen jarduera guztiak, esate baterako antzerki bat, koreografia bat, patioan egiten den zerbait, gela batean ematen ari diren hitzaldia… kasuan kasuko interes-gunera joaten den OTB-ren unitate mugikorraren bidez grabatzen dira.

Ondarretako telebistaren helburu hurbilak honakoak dira:
telebistako programak grabatzea, editatzea eta sortzea, ikus-entzunezko zein informatikako lengoaietara zabalduz, kritika eta laneko plangintza zein koordinazio gaitasuna garatuz, eta kolektibitate osoari eskainitako zerbitzu gisa ikusiz

Mediateka, oinarrizko baliabide gunea eta departamentuetako lanak egiteko informazio iturri nagusia da.

Informazioa eta komunikazioaren gizartean, ezin dugu ezagutza-sarbidea testuliburu bakar baten edo ikasgelako liburutegian mugatu. Horregatik ikasleei eta irakasleei informazioa euskarri desberdinetan (liburuak, ikus-entzunezkoak, Internet …) curriculuma, kultura eta aisialdi beharrak asetzeko aukera ematen duen mediateka zabala eta zentralizatuaren alde apustu egin dugu.

Honek eskaintzen dituen baliabide eta ikuspegi anitzak, ikasleen prestakuntzan informazio bilaketa, azterketa eta trataera ikuspuntu kritikotik areagotzen du.

Ez da informazio iturri bakarra. Komunitateak, familiak, euren esperientzietatik, euren bizipenetatik, hainbat gairen inguruko informazioa osatzen duten beste datu asko ematen dute.

Mediatekak ikuspegi oso zehatza du. Eskolako birikak bezalakoa da. Liburu eta beste baliabide fondoak ez dira kontserbazio-liburutegi bati dagozkionak; egun osoan zehar departamentuetako eguneroko lanean sortutako beharrei erantzuten die.

Mediateka erabilera erreza ahalbidetzeko antolatuta dago.

Ikastetxearen zerbitzu gisa ulertzen dugu eta ikasleek modu aktiboan maileguen kudeaketan eta beren kideen eskakizunei erantzunez parte hartzen dute.

Mediatekaren erabilera sistematikoaren bidez, eskola maila gainditu nahi dugu eta ohiko liburutegi publikoetan eta hiriko kultur etxeetan erabiltzeko ohitura sustatu nahi dugu.

Aldi berean, jarduera desberdinen bitartez, ikasleengan irakurtzeko grina eta irakurketa ohitura sustatzea nahi dugu. Ipuin kontalariak, tertulia literarioak edo literatura-blogak besteak beste dira garatu egiten direnak.